Sunday, January 21, 2007

Δικαιοσύνη

Κάθομαι σε μια γωνιά και παρατηρώ την αίθουσα. Είμαι ένα επίπεδο πιο ψηλά κι έχω μια καθαρή εικόνα. Παλιά, αλλά με πολύ ψηλό ταβάνι και πέντε μεγάλα παράθυρα ολόγυρα, που την κάνουν αρκετά φωτεινή. Απ΄ έξω ο συνήθης θόρυβος των αυτοκινήτων, που δεν είναι καθόλου λίγα. Στο βάθος της, απέναντι από τα παράθυρα, έχει μια έδρα, περίπου δυο μέτρα ύψος σε σχήμα Πι με μικρά πόδια, επενδυμένη με καφέ σκούρα φτηνή φορμάϊκα. Φαίνονται οι πλάτες από, πέντε και δυο στα πλάγια, εφτά συνολικά πολυθρόνες,. Ακριβώς μπροστά κι ένα μέτρο μακριά, ένα αναλόγιο μ’ ένα ευαγγέλιο. Πιο πίσω, ένα μέτρο επίσης, ένα παγκάκι ξύλινο και αριστερά και δεξιά απ’ το παγκάκι, δυο μικρότερες έδρες, σα σχολικά θρανία της εποχής μου, πριν το ’75 δηλαδή, αλλά λίγο πιο μεγάλα, κι ακόμη πιο πίσω, σε διάταξη τεσσάρων στηλών, παγκάκια, τέσσερα ή πέντε σε κάθε στήλη. Όλα παλιά και φθαρμένα, άβολα και αντιαισθητικά. Είναι φανερό πώς είναι αίθουσα δικαστηρίου. Έρχομαι συχνά, καθένας και οι διαστροφές του, και παρακολουθώ. Δεν ξέρω τι ακριβώς με φέρνει εδώ. Δικαιοσύνη. Ένα σημαίνον με βαριά σημασία. Ίσως αρέσκομαι στα πομπώδη και στα μεγάλα. Ίσως γιατί θέλω να αισθάνομαι ότι εγώ δεν είμαι σαν αυτούς που δικάζονται, είμαι καλός. Ίσως γιατί εδώ η απόλαυση του πόνου των άλλων, είναι άμεση, χωρίς τη διαμεσολάβηση κάμερας ή φωτογραφικού φακού, ίσως γιατί μ’ αρέσει να βλέπω τη διάψευση των μύθων και των ουτοπιών που κρύβουν οι μεγάλες σημασίες πίσω απ’ τα ελκυστικά σημαίνοντα. Ίσως…Να τώρα πλησιάζει ένας πατέρας και ορκίζεται ότι θα πει την αλήθεια. Ο γιος του χάθηκε σ΄ ένα τροχαίο , στα 25 του. Συνοδηγός στο αυτοκίνητο του φίλου του, είναι ο κατηγορούμενος, βγήκε από το δρόμο έκανε τρεις τούμπες, ο οδηγός βγήκε με γρατζουνιές, ο φίλος του δε βγήκε ποτέ. Δεν ξέρω τίποτε για το τροχαίο λέει ο πατέρας, άκουσα μετά ότι βγήκε ένας σκύλος στο δρόμο, άλλοι μου είπαν ότι κοιμήθηκε κι η φωνή του ραγίζει προσπαθεί όμως και δεν θέλω την ποινική δίωξη του κατηγορούμενου αν και δεν ήρθε ούτε να με δει, τελειώνει, την ίδια στιγμή που μια νεαρή στο βάθος της αίθουσας, αδελφή ίσως, κλαίει. Ο κατηγορούμενος με το κεφάλι σκυμμένο ακούει τον πατέρα και μετά μια μάρτυρα που λέει άκουσα ένα θόρυβο και είδα το αυτοκίνητο να κάνει τούμπες μέσα στο δρόμο, όχι δεν είδα σκύλο ήμουν σοκαρισμένη κι έπειτα ο κατηγορούμενος με τη φωνή του τσακισμένη και καταπίνοντας με δυσκολία τους κόμπους στο λαιμό του πονάω που χάθηκε ο φίλος μου, που χάθηκε με το αυτοκίνητο που οδηγούσα εγώ, που δεν ήμουν εγώ στη θέση του, έχω τύψεις, έχω την ευθύνη, είδα το σκύλο στα 100 μέτρα στην άκρη του δρόμου ξαφνικά άρχισε να τον διασχίζει δεν φρέναρα φοβήθηκα τα αυτοκίνητα πίσω μου προσπάθησα να τον αποφύγω μου έφυγε το αυτοκίνητο, μα η μάρτυρας δεν είδε σκύλο επιμένει ο πρόεδρος θα τον είχε δει ήταν απέναντι, είμαι ψηλά και βλέπω καθαρά τον εισαγγελέα να κάνει μια αδιόρατη γκριμάτσα δυσφορίας ύστερα από λίγο αγορεύει αργά χωρίς χειρονομίες εκφράζει τη λύπη του για το θάνατο κατανοεί την συντριβή του κατηγορούμενου ναι μπορεί να υπήρξε ο σκύλος έστω κι αν δεν τον είδε η μάρτυρας λέει κανείς δε συγκρατεί στη μνήμη του ένα σκύλο σ΄ ένα πλάνο όπου ένα αυτοκίνητο κάνει τούμπες μέσα στο δρόμο ένοχος, προτείνει, το ίδιο λέει και το Δικαστήριο, ένα χρόνο φυλακή και το εκκλησίασμα διαλύεται. Δικαιοσύνη. Σας είπα τα βλέπω από ψηλά και σκέφτομαι την εικόνα. Ένα αυτοκίνητο με δυο νέους που ίσως κουβεντιάζουν, ο οδηγός βλέπει το σκύλο, δε κάνει καμιά σκέψη, ίσως κι ο συνοδηγός το ίδιο, μιλάνε για τις κοπέλες τους, για το βράδυ τους για τις δουλειές τους για οτιδήποτε μπορεί να μιλάνε δυο νέοι άνθρωποι, τη ίδια στιγμή που στο πλάι του δρόμου μια γυναίκα μαζεύει τα σκουπίδια , γαμώτο κωλόσκυλο λέει ή απλά σκέφτεται ο οδηγός κάνει ελιγμό το αυτοκίνητο αναποδογυρίζει η γυναίκα σηκώνει το κεφάλι της ο σκύλος περνάει απέναντι αδιάφορος για όλα αυτά τα ασθενοφόρα η αστυνομία ο τσακισμένος πατέρας ο συντριμμένος κατηγορούμενος η ενοχή η ποινή η ενοχή η ενοχή η ενοχή και με τα κεφάλια σκυμμένα φεύγουν όλοι με τα κεφάλι σκυμμένα για πάντα. Φεύγουν και οι δικαστές ο ρόλος του ολοκληρώθηκε δεν ξέρω τι σκέφτονται αν είναι ικανοποιημένοι λυπημένοι προβληματισμένοι δεν ξέρω δεν τους βλέπω δεν ακούω τι λένε μόλις κατεβαίνουν από τη σκηνή ίσως δεν έχει και σημασία ίσως και να έχει δεν ξέρω. Μένω λίγο ακόμη στη θέση μου, εκεί λίγο πιο ψηλά από το δάπεδο, ίσως δυο μέτρα ψηλότερα και σκέφτομαι και τώρα τι άλλαξε τι θα ήταν διαφορετικό αν δεν είχε παιχτεί η παράσταση της δικαιοσύνης τι ευθύνη να καταλογίσεις σ’ ένα σκύλο ίσως το μόνο που έμεινε ήταν η διάσωση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας μέσα στο βαθύτερο πόνο δεν επιθυμώ την ποινική δίωξη του κατηγορούμενου είπε ο πατέρας και στάθηκε πιο ψηλά από μένα που ήμουν στην αίθουσα πιο ψηλά από του δικαστές πιο ψηλά από την αίθουσα πιο ψηλά από τη Δικαιοσύνη. Δεν θέλω την ποινική δίωξη είπε ο πατέρας και γύρισε στη θέση να σκουπίσει τα δάκρυα του.
Έρχομαι συχνά σ’ αυτή την αίθουσα κι αν τύχει θα σας πω κι άλλη φορά για τη δικαιοσύνη και τους ανθρώπους, όπως τη βλέπω απ’ τη γωνιά που κάθομαι στην αίθουσα, λίγο πιο ψηλά από τους άλλους.

11 comments:

Τίποτα said...

Ξαφνιάζει αυτή η αξιοπρέπεια, η ανθρώπινη. Παρουσιάζεται κάποιες φορές εκεί που δεν το περιμένεις, σα σκύλος στη μέση του δρόμου.

Τίποτα said...

Φτάσαμε, λοιπόν, σε καιρούς τέτοιους, που να μας ξαφνιάζει η ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Να μας ξαφνιάζει, επειδή εμφανίζεται εκεί που δεν το περιμένουμε. Να μας ξαφνιάζει. Σα σκύλος στη μέση του δρόμου...

herinna/ said...

"Ίσως γιατί εδώ η απόλαυση του πόνου των άλλων, είναι άμεση, χωρίς τη διαμεσολάβηση κάμερας ή φωτογραφικού φακού, ίσως γιατί μ’ αρέσει να βλέπω τη διάψευση των μύθων και των ουτοπιών που κρύβουν οι μεγάλες σημασίες πίσω απ’ τα ελκυστικά σημαίνοντα".

Μου θύμισες τον Καρυωτάκη
"Αν τουλάχιστον απ' όλους αυτούς, ένας επέθαινε από αηδία, σιωπηλοί, με σεμνούς τρόπους, θα διασκεδάζαμε όλοι στην κηδεία".
Τον έχουμε ανάγκη τελικά το πόνο των άλλων;

herinna/ said...

Παράξενο. Ήμουν σίγουρη ότι έριξα ένα σχόλιο εδώ μέσα και το πήρε, το είδα μετά στην ανανέωση. Φαίνεται ότι τελικά δεν το πήρε.
Σου έγραφα λοιπόν, ότι μου θυμίζει τον Καρυωτάκη:
"Ίσως γιατί θέλω να αισθάνομαι ότι εγώ δεν είμαι σαν αυτούς που δικάζονται, είμαι καλός. Ίσως γιατί εδώ η απόλαυση του πόνου των άλλων, είναι άμεση, χωρίς τη διαμεσολάβηση κάμερας ή φωτογραφικού φακού, ίσως γιατί μ’ αρέσει να βλέπω τη διάψευση των μύθων και των ουτοπιών που κρύβουν οι μεγάλες σημασίες πίσω απ’ τα ελκυστικά σημαίνοντα"

"Αν τουλάχιστον απ' όλους αυτούς ένας επέθαινε από αηδία,
σιωπηλοί, με σεμνούς τρόπους, θα διασκεδάζαμε όλοι στην κηδεία".
Λες τελικά να μη γίνεται να υπάρξουμε χωρίς τον πόνο των άλλων;

Anonymous said...

?????????

Anonymous said...

...ίσως μια ιστορία για το τι πραγματικά παρακινεί ανθρώπους να γίνουν δικαστικοί!
...Τι σημαίνει αυτό που κάνουν?Καλούνται ν' ασκήσουν κριτική σ' έναν άγνωστό τους,που τόσο (αλήθεια, πόσο?) την έχει ανάγκη κι αυτός κι οι κατήγοροι και ίσως όλη η κοινωνία γύρω του...όλοι οι παρευρισκόμενοι που άκουσαν λιγότερο ή περισσότερο τα γεγονότα,έκριναν, όμως μόνο οι αρμόδιοι ορίζουν την ποινή.Κι αλοίμονο αν γινόταν αλλιώς,θα επικρατούσε κάτι σαν απόλυτο χάος.
...πληρώνονται γι΄αυτό -όμως είναι μόνο αυτό που κερδίζουν?...ίσως ακούγεται σκληρό τέτοιο κέρδος, ίσως δεν είναι, ίσως είναι βαθιά ανθρώπινο, και εν τέλει,από τί εξαρτάται ο βαθμός εφησυχασμού στη συνείδηση του κάθε επαγγελματία δικαστικού?
Και οι σκεψεις μου είναι τοσο μπερδεμένες που μπλέκουν την απόδοση δικαίου στα πόδια της κριτικής μας ικανότητας. Τι πάει να πει σωστή και λάθος κρίση?Κάπου διάβασα ότι οι έννοιες αυτές είναι έμφυτες μέσα μας. Κι όλοι μας λίγο πολύ γινόμαστε καθημερινά κριτές.Την αυτοκριτική τη βγάζω για την ώρα έκτός.Κριτές της στάσης των άλλων, "γνωστών" μας προσώπων, μπαίνουμε λίγο ή λίγο περισσότερο στη θέση του άλλου και βγάζουμε τα συμπεράσματά μας.
Μήπως είναι αυτό που γεννά την "...ενοχή,ενοχή,ενοχή..."?
Μήπως ο μόνος τρόπος να κρινουμε σωστά προϋποθέτει τη μέγιστη δυνατή απενοχοποίησή μας από τα γεγονότα?Μήπως ο μόνος τρόπος να εξασφαλιστεί αυτή,είναι η μη συμμετοχή του εκάστοτε κριτή στα γεγονότα?...Α, ξαφνικά συμπαθώ τους δικαστικούς...
Σκέψεις ασυντόνιστες όπως προκύπτουν από μια πρώτη ανάγνωση....προσωπικά (αν και δεν έχει καμία σημασία, όπως ενδεχομένως και οι παραπάνω αφελείς αράδες μου) με δικαιώνει η στάση του πατέρα,αλλά (τι άδικο!) δε με θορυβεί τόσο ώστε να της αφιερώσω μια απάντηση στο θέμα.
Καλή συνέχεια :)

Τίποτα said...

Εκεί που δεν το περιμένεις, εμφανίζεται η ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Σκύλος στη μέση του δρόμου. Και ξαφνιάζει. Πια. Δυστυχώς.

herinna/ said...

Μα που πήγε το δικό μου το σχόλιο;

tyharpastos said...

@Ανώνυμε
Η πρώτη σου αράδα είναι κάτι που μ' απασχολεί πολύ για πολλούς λόγους και κάποια στιγμή θα γράψω τις σκέψεις μου στο μπλογκ.
Δεν ξέρω αν μπορώ να συμφωνήσω με τις σκέψεις σου στη δεύτερη παράγραφο. Οι δικαστές δεν κάνουν κριτική, με την έννοια ότι δεν ασχολούνται με προθέσεις αλλά με πράξεις, δεν κάνουν μεταφυσική, ασχολούνται με γεγονότα, ή τουλάχιστον αυτό πρέπει να κάνουν.
Ναι΄, όρισαν την ποινή, αλλά όχι κατά βούληση, αλλά μέσα στα πλαίσια που ορίζει ο νόμος και για τους λόγους που υποχρεούντια να εκθέτουν.
Βέβαια, οδικαστής δεν είναι δυνατον να υμμετέχει στα γεγονότα που κρίνει, αλλά προφανώς οφείλει να "συμμετέχει" στη ζωή της κοινωνίας που του ανέθεσε το "καθήκον" να κρίνει.
Ναι υπάρχουν λόγοι για τους οποίους θα μπορούσε να τους συμπαθεί κανείς.
Η στάση του πατέρα ήταν αυτό που λέει η τίποτα "σκύλος στη μέση τυ δρόμου". Αιφνιδιασμός, δυστυχώς για όλους μας.
Σ' ευχαριστώ για τις σκέψεις σου.

@ τίποτα
Ετσι είναι δυστυχώς. Τα αυτονόητα έγιναν αιφνιδιασμός και όχι σπάνια ύποπτα. Βλέπεις ο πόνος από αυστηρά προσωπική υπόθεση βάλθηκε να επιβεβαιώνει συνεχώς το λόγο του Ελύτη "Αν η λύπη συμφέρει λογαριαζέ την για πόρνη"

@herinna
Αλήθεια λυπάμια πολύ που δεν βλέπω το σχόλιό σου, αλλά κάποιο απ' αυτά τα δύστροπα κουμπάκια ήταν πατημένο και δεν επέτρεπε την πρόσβαση. Ελπίζω ότι θα έχω τη χαρά μια άλλη φορά.

Παιδίσκη ερωμένη said...

Αν δεν ήξερα πως είστε στη Θεσ/νίκη, θα χαιρόμουν ιδιαιτέρως, διότι μπορεί να είχαμε συναντηθεί σε κάποια δικαστική αίθουσα.... ;)

Έχω παρόμοιες συνήθειες..

tyharpastos said...

@παιδίσκη
Εύχομαι η συνήθεια σας να οφείλεται στο ενδιάφρον σας για τα ανθρώπινα και όχι σε καταναγκασμό :-)